Beleid ten aanzien van de lokale heffingen

Beleidskaders

Het beleid voor de lokale heffingen is opgenomen in:

• landelijke wet- en regelgeving;

• de diverse belastingverordeningen en –regelingen.

Beleidsontwikkelingen

Heffingen en de financiële uitdagingen van gemeenten
Nu compensatie van het Rijk van de kortingen op het gemeentefonds niet meer waarschijnlijk is gaan we onderzoeken wat de mogelijkheden voor compensatie kunnen zijn. Het zonder meer verhogen van heffingen is daarbij niet het uitgangspunt. We onderzoeken of er mogelijkheden zijn om de kostendekkendheid te verhogen. Dit onderzoek is vanwege andere prioriteiten vertraagd.
Een eerste analyse laat wel zien, dat de dekkingshiaten zitten in heffingen bij relatief kleine doelgroepen (zoals marktkooplieden en schippers). De belangen van die doelgroepen hebben in het verleden geleid tot beperkte heffing. De verwachting is dat we gaan constateren, dat deze belangen zwaar blijven wegen.

Maximering OZB
Het inmiddels demissionaire kabinet wilde de stijging van de gemeentelijke woonlasten (ozb) maximeren via afspraken met gemeentes. Er zou met gemeenten worden onderzocht of en hoe de stijging van de gemeentelijke woonlasten (ozb) gemaximeerd kan worden. Na de verkiezingen weten we pas of dit beleid opnieuw onderdeel wordt van de afspraken.

Verlaging aanmanings- en incassokosten
In het regeerakkoord is opgenomen dat er een recht komt op vergissen. Een enkele fout kan niet langer een inwoner diep in de problemen duwen. Aanmaningskosten- en incassokosten van de overheid gaan fors omlaag.

Waterzorgheffing
Wateroverlast en verdroging vragen steeds meer maatregelen in de publieke ruimte, waarvan iedereen profiteert. Denk aan het onderhoud van bermen en slootkanten om overtollig water af te voeren. En maatregelen die gemeenten moeten nemen om wateroverlast en -schade te voorkomen. De rioolheffing is niet meer alleen voor gebruikers van percelen die aangesloten zijn op het buizenstelsel dat we riolering noemen. Daarom dekt de huidige inrichting van de modelverordening riolering niet meer de lading. Meer percelen kunnen in de heffing worden betrokken.
De VNG heeft hiervoor een nieuwe modelverordening Riool- en Waterzorgheffing opgesteld. Bij invoering is een zorgvuldige communicatie en belangenafweging naar nieuwe belastingplichtigen van belang. Bijvoorbeeld cultuurgronden en natuurterreinen dragen nu veelal nog niet bij in de kosten van de gemeentelijke watertaken. We gaan deze actualiteit inbedden in onze verordening.

Nieuw toegangsbeleid binnenstad
Vanaf 1 juli 2025 is de binnenstad voetgangersgebied. Fietsen (niet zijnde speed-pedelecs) zijn toegestaan. Van 7.00 uur tot 12.00 uur mogen voertuigen in- en uitrijden voor laden en lossen. Buiten deze venstertijd geldt een vergunningensysteem. Voor aanvragen om buiten de venstertijden toegang te mogen hebben tot de binnenstad wordt een tarief gevraagd. We kennen een structurele ontheffing en een incidentele ontheffing. Deze tarieven zijn gebaseerd op de aan de aanvrager toerekenbare kosten van toegangsbeheer van de binnenstad.

Wetsvoorstel versterking waarborgfunctie Awb
Dit wetsvoorstel beoogt de Algemene wet bestuursrecht (Awb) aan te passen. Het doel van deze aanpassing is om de overheid te stimuleren besluiten voor burgers begrijpelijker te maken, zich bij de uitvoering van taken meer in de burger te verplaatsen en zich minder formeel op te stellen. Kortom, het beoogt een meer empathische en toegankelijke benadering van de burger in procedures van besluitvorming en rechtsbescherming. Twee onderdelen uit het wetsvoorstel springen er qua gevolgen uit nl.:

1. Volledige heroverweging bestreden besluit.
   In een (WOZ-)bezwaar moet de gemeente/het belastingkantoor niet alleen de aangedragen bezwaargronden beoordelen, maar altijd alle kenmerken en referenties zichtbaar heroverwegen.
   

2. Verplichte afdoenings-overleg bij ieder bezwaar.
   Daarbij moeten we altijd in overleg met belanghebbende en met mede-belanghebbenden, zoals mede-eigenaren en (ver)huurders over de afhandeling van het bezwaar. Ook als het bezwaar kennelijk niet-ontvankelijk of kennelijk ongegrond is.

De VNG staat achter het doel van het wetsvoorstel, maar vreest teveel regels en moeilijke uitvoerbaarheid. Ook ontstaan nieuwe perspectieven voor no-cure-no-paybureaus en ontstaat een mismatch met aanpalende bijzondere wetten.

Ontwikkeling tarieven
De tarieven voor de riool- en afvalstoffenheffingen worden geraamd op basis van het uitgangspunt (nagenoeg) volledige kostendekking.
De voor 2026 geldende tarieven voor de overige belastingen en rechten stijgen met een inflatiecorrectie van 4%, uiteraard met uitzondering van die tarieven, die het Rijk heeft vastgesteld of gemaximeerd. De overige uitzonderingen worden toegelicht in het voorstel tot vaststelling van de Verordeningen 2026 (zaaknummer 3958741).