Incidentele baten en lasten

Hieronder volgt een toelichting op alle baten en lasten in de bovenstaande tabel. Indien het nieuw beleid betreft uit de Zomernota 2024-2028 dan ziet u achter het onderwerp staan (25-NB-..). Indien het een bijstelling van het financieel perspectief betreft dan ziet u achter het onderwerp (24-FP-..) staan. Voor uitgebreide informatie verwijzen wij naar de Zomernota 2024-2028.

Toelichting programma 1

Op dit programma zijn geen incidentele baten en lasten geraamd.

Toelichting programma 2

Beheernota Infrastructurele kapitaalgoederen (25-NB-2.5)
In de Kadernota 2021-2024 is een inventarisatie gemaakt en zijn de structurele kapitaallasten berekend van investeringen voor het groot onderhoud en vervanging van deze kapitaalgoederen (wegen, openbare verlichting, infrastructurele kunstwerken, openbaar groen en straatmeubilair, waaronder bewegwijzering). Door het opstellen en daarna vaststellen van een Beheerplan Infrastructurele Kapitaalgoederen (BIK) stelt de gemeenteraad het beleidsmatig en financieel kader voor het beheer en onderhoud vast. De kosten die hiermee gemoeid zijn bedragen in totaal € 100.000.

Bereikbaarheid Hengelo Enschede (25-NB-2.1)
In overeenstemming met het Mobiliteitsplan 2040 ‘Heel Hengelo In Beweging’ gaan we de bereikbaarheid van de oostzijde van de stad verder onderzoeken, rekening houdend met de ambities en ontwikkelingen van de stad. Het doel van de integrale studie is om effectieve (verkeers)maatregelen in kaart te brengen die de verdere ontwikkeling van de stad ondersteunen. De kosten van deze studie bedragen € 75.000.

Verkeersregulatie centrum (25-NB-2.3)
In het Mobiliteitsplan 2040 is vastgesteld dat voor het gebied binnen de wijkring de leefbaarheid en verkeersveiligheid wordt verbeterd. In de uitvoeringsagenda van het Mobiliteitsplan 2040 is het opstellen van het verkeerscirculatieplan van het centrum opgenomen. Een eerste stap hierbij is om een studie uit te voeren die bovenstaande maatregelen onderzoekt en inventariseert wat de effecten zijn van de maatregelen. De kosten van deze studie bedragen € 100.000.

Strategische advisering Mobiliteit (24-NB-2.6)
Hengelo heeft een belangrijke opgave op het terrein van mobiliteit om de stad en de regio nu en in de toekomst bereikbaar te houden. Met het mobiliteitsplan 2040 hebben we een duidelijke richting gegeven. We moeten dit in de komende jaren samen met andere overheden waar gaan maken. Dat betekent dat we vol moeten inzetten op strategische inzet en lobby. Hiervoor is binnen de ambtelijke organisatie 1 fte beschikbaar gesteld voor de periode 2024-2026.

Toelichting programma 3

Prijsvraag win je werkruimte (25-NB-3.5)In Hengelo realiseren we een aantrekkelijk woon-, werk- en leefmilieu voor de doelgroep talent. Start-ups en scale-ups spelen een cruciale rol in het aantrekken en behouden van talent. Bestaande en nieuwe start-ups en scale-ups lopen dikwijls tegen een knellende ruimtevraag aan, waardoor er letterlijk onvoldoende ruimte is om zich te ontplooien. Daarom willen we een prijsvraag organiseren om één of enkele bruisende ondernemingen een jaar lang gratis te huisvesten in H2. Het gaat hierbij om jonge startende ondernemers met een onderneming die een aanjaagfunctie vormt voor de talentopgave. De verwachte kosten zijn € 20.000 in 2025 en worden gedekt uit de reserve aanjaagbudget talentopgave.

Investeringsgerichte aanpak bedrijventerreinen (24-NB-3.1)
Binnen Hengelo zijn er bedrijventerreinen die verouderd zijn, leegstand kennen en in de levensfase van herstructurering zitten. Deze terreinen kunnen een negatief effect op het vestigingsklimaat hebben en broedplaatsen voor verval vormen. Er is derhalve alle reden om herstructurering ook daadwerkelijk aan te pakken. Er is vier jaar lang € 50.000 beschikbaar voor het vitaal sterk en duurzaam optimaliseren van bedrijventerreinen.

Bedrijventerrein Twentekanaal aardgasvrij (25-NB-3.1)
In 2023 is in het Warmteprogramma vastgesteld dat we voor het bedrijventerrein Twentekanaal als tweede wijk starten met het opstellen van een wijkuitvoeringsplan (WUP). Dit uitvoeringsplan legt de basis voor de reductie van een groot deel van de CO2-uitstoot van Hengelo. Een aardgasvrij bedrijventerrein Twentekanaal (inclusief Nobian) bespaart 49% van het totale aardgasverbruik van Hengelo. Dit voorstel vormt daarom een belangrijke bijdrage aan de topprioriteit Energie en warmtevoorziening. Voor 2025 bedragen de totale lasten € 170.000 en worden gedekt vanuit de stelpost Duurzaamheid.

Citymarketing (25-NB-3.3)In het kader van de talentopgave is het belangrijk dat we talenten laten zien wat we allemaal te bieden hebben in Hengelo en wat er te beleven is. Een goede (city)marketing is onmisbaar om de talenten en high-tech industrie te ‘verleiden’ om Hengelo te bezoeken. Citymarketing levert een waardevolle bijdrage aan het vertellen van het goede verhaal voor het aantrekken en behouden van talent. De kosten hiervoor in 2025 zijn € 175.000.

Opstellen evenementenbeleid (25-NB-3.6)We moeten talenten laten zien wat we allemaal te bieden hebben in Hengelo en wat er te beleven is. Een goede (city)marketing en het juiste aanbod aan evenementen is daarvoor onmisbaar. We zijn er van overtuigd dat de juiste evenementen een enorme aantrekkingskracht kunnen hebben om doelgroepen naar de stad te trekken. Door het opstellen van een evenementenbeleid ontstaat een kader waarop organisatoren evenementen kunnen uitbouwen om zo maximaal ondersteunend te zijn bij de strategische opgaven. Voor het opstellen van het evenementenbeleid is in totaliteit € 50.000 nodig (2024 en 2025). Deze kosten worden gedekt uit de reserve aanjaagbudget talentopgave.

Hengelo op de kaart (25-NB-3.4)We zijn een stad en regio met ambitie. We zijn volop in beweging en we bieden ruimte. Ruimte voor mensen die kansen zien en die de handen uit de mouwen willen steken. We willen Hengelo aantrekkelijk maken voor jong talent en ondernemers. Daarvoor moeten we onze stad positief op de kaart zetten. ‘Hengelo op de kaart’ levert een waardevolle bijdrage aan het als stad en regio meer zichtbaar worden als de plek voor het aantrekken en behouden van talent. We schatten in dat de kosten hiervoor in 2025 € 200.000 bedragen. Deze kosten worden gedekt uit de reserve aanjaagbudget talentopgave.

Gelden Ruimte voor Ondernemen (Motie M03 Zomernota 2024-2028)
Een belangrijk onderdeel van de talentopgave is om (nieuwe) ondernemers te binden aan de gemeente. Ook de komende jaren moet geïnvesteerd worden in het aantrekken van (nieuwe) ondernemers. Hierdoor worden meer banen gecreëerd. Er wordt een investeringsbudget van € 100.000 vrijgemaakt vanuit de algemene reserve.

Toelichting programma 4

Personele inzet onderwijshuisvesting (23-FP-4.5)
Voor het opstellen van en uitvoering geven aan het Integraal Huisvestingsplan (IHP) onderwijs zijn incidentele middelen beschikbaar gesteld voor de inzet van personeel in de Zomernota 2023-2027.

Inzet Leerplicht (23-FP-4.1)
Het aantal verzuimmeldingen is fors toegenomen en kan niet meer worden afgehandeld binnen de huidige formatie. Hierdoor is een tijdelijke formatieuitbreiding voor de duur van 3 schooljaren noodzakelijk (2024 tot 2026).

Toelichting programma 5

Prijsvraag talentopgave (25-NB-5.1)
Voor 2025 is een budget beschikbaar gesteld voor het organiseren van een een soort prijsvraag om de culturele instellingen te verleiden bruisende ideeën uit te werken die een aanjaagfunctie vormen voor de talentopgave.

Broedplaatsen (25-NB-5.2)
Voor 2025 willen we met een projectsubsidie voor creatieve broedplaatsen, jonge makers en creatieve ondernemers interesseren en binden aan de stad Hengelo. We willen met een projectsubsidie de broedplaatsen de mogelijkheid geven hun ruimtes op projectbasis aan te bieden voor nieuwe- en  bestaande makers, voor publiek maar ook voor sociaal-maatschappelijke projecten.

Tussenrapportage Kunst- en Cultuurnota (24-FP-5.9)
De tussenrapportage Kunst- en Cultuurnota 2021-2024 is met 2 jaar verlengd. Verlenging van de looptijd van de huidige nota vraagt daarom ook verlenging van deze personeelsinzet (2025 en 2026).

Herijking spuk stimulering sport (24-FP-5.3)
Op basis van de aanvraag 2024 heeft de gemeente recht op een hoger bedrag dan nu opgenomen in de begroting. Deels komt dit door het in 2024 verhoogde percentage, anderzijds zijn de uitgaven voor lasten en investeringen hoger dan voorgaande jaren, onder andere door prijsindexaties.

April-Mei staking Hengelo (25-NB-5.5)
Voor 2028 is een extra budget beschikbaar gesteld voor de 5-jaarlijkse herdenking.

1Twente toekomstplan (24-NB-5.1)De lokale omroep 1Twente krijgt in 2025 en in 2026 extra middelen van de gemeente Hengelo om de vorming van een streekomroep te kunnen uitvoeren.

Stimuleringsregeling industrieel erfgoed Hart van Zuid
Gezien de langere doorlooptijd van projecten zijn de middelen beschikbaar voor deze regeling toegevoegd aan de reserve nog uit te voeren werken om deze zo langer beschikbaar te houden voor dit doel (zaaknummer 3739770).

Voortzetting juridisch spreekuur bibliotheek (24-FP-9.7)
Het juridisch spreekuur dat is opgericht door de bibliotheek wordt in 2025 voortgezet vanuit de POK-middelen. Op basis van een evaluatie in 2025 wordt bepaald of de middelen in 2026 en 2027 voor ditzelfde doel besteed moeten worden én/of eenzelfde budget nodig is.

Kinderboerderij Weusthag bedrijfsvoering (24-NB-5.5A)Stichting Vrienden van Weusthag heeft sinds 1 juli 2024 de exploitatie van de kinderboerderij overgenomen van de gemeente Hengelo. Om de stichting hierin te ondersteunen is er voor 2025 en 2026 een accounthouder vanuit de gemeente Hengelo aangesteld.

Groenadviseur - ecoloog (24-NB-5.7)
Met alle ruimtelijke ontwikkelingen die de komende jaren gepland staan, wordt het steeds belangrijker om proactief in te zetten op het verbeteren van de staat van instandhouding van beschermde dieren- en plantensoorten. Hiervoor is in de Zomernota 2023-2027 1 fte beschikbaar gesteld binnen de ambtelijke organisatie voor de periode 2024-2026

Ecologisch Maaibeheer (22-NB-5.6b)
In een uitvoeringskader "Naar een ecologisch maaibeheer" is vastgesteld dat we de gemeentelijke bermen ecologische maaien. Deze kosten bestaan uit een structureel deel en een incidenteel deel t.b.v. de invoering van dit proces. Het incidenteel deel betreft met name de kosten van communicatie, monitoring en evaluatie.

Soortenmanagementplan (25-NB-5.3)
Voor het stedelijk gebied van gemeente Hengelo (incl. kern Beckum) willen we een soortenmanagementplan (SMP) laten opstellen. Om soorten te beschermen en de staat van instandhouding van populaties te verbeteren, worden maatregelen getroffen en gemonitord (incl. rapportage aan het bevoegd gezag). Dit geheel (ecologisch onderzoek, wegnemen negatieve effecten, monitoren en verbeteren instandhouding) is een SMP. Met een SMP kan een gebiedsgerichte omgevingsvergunning bij de provincie aangevraagd worden.

Toelichting programma 6

SamenTwente (24-FP-6.8)
Voor een drietal ontwikkelingen bij SamenTwente zijn incidenteel extra middelen gevraagd. Dit betreffen forensische geneeskunde, milieu en gezondheid en het meldpunt woningvervuiling.

Wijkgericht werken (25-NB-6.6)
Voor de uitvoering van de nieuwe Bestuurlijke opdracht Wijkgericht werken en wijkaanpak zetten wij incidenteel extra middelen in .

Leefbare wijken
Om uitvoering te geven aan de motie die is aanvaard voor het opzetten van een fonds voor leefbare wijken is in 2025 en 2026 een incidenteel budget geraamd.

Brede spuk GALA (23-FP-7.1)
Voor de periode 2023-2026 zijn de afspraken in het GALA en Sportakkoord II erop gericht om lopende activiteiten in preventief gezondheidsbeleid te continueren en deels nieuwe thema's te kunnen starten. Een van die thema's is het versterken van de sociale basis, waar incidentele middelen voor zijn ontvangen vanuit de brede SPUK/GALA.

Beleidsnotitie "Voorbij de Regenboog"
Voor de periode 2023-2026 is er een intentieverklaring met OCW op het gebied van Regenboogbeleid. In de beleidsnotitie “Voorbij de Regenboog” wordt beschreven waar de focus van het LHBTI+-beleid de komende jaren op komt te liggen en op welke manier wij uitvoering willen geven aan dit beleid.

Investeren in sociale basis jongeren (25-NB-6.7)Wij investeren in het versterken van de sociale basis voor jeugdigen. Dit doen wij vooralsnog door het voorzetten van de ondersteuning aan jongeren via het concept Studio15.

Noodopvang vluchtelingen (24-FP-6.3)
Voor de noodopvang van vluchtelingen maken wij noodzakelijke kosten die door het Rijk met diverse regelingen worden vergoed. Deze vergoedingen besteden wij onder andere aan opvanglocaties, leefgeld en onderwijs. In 2025 verwachten wij meer te ontvangen dan uit te geven en hebben daarom het saldo 2025 van ruim € 5 miljoen toegevoegd aan de Reserve Vluchtelingen. Daarnaast ramen wij ook voor 2026, 2027 en 2028 een eerste onttrekking van € 1,5 miljoen. Dit betreft nadrukkelijk een eerste onttrekking vanwege het moeilijk voorspelbare karakter van deze geldstromen. Wij monitoren deze geldstromen actief en stellen bij wanneer nodig.

Samenwerking basisondersteuning (25-NB-6.2)
Wij verwachten vanuit de gemeentelijke toegang tijdelijke extra inzet te moeten plegen om de samenwerking met de basisondersteuning goed vorm te geven.

Strategische adviescapaciteit (24-NB-6.4)
De gemeente Hengelo komt voor steeds meer en grotere opgaven te staan, die deels voortkomen uit eigen ambitie en deels uit de steeds zwaardere (maatschappelijke) opgaven. Om deze opgaven en ambities waar te maken is extra investering in strategische adviescapaciteit binnen het sociaal domein nodig. Daarnaast vragen bewegingen vanuit het domein fysiek (zoals de Omgevingswet) en het domein sociaal (versterken sociale basis) om expertise van maatschappelijk vastgoed vanuit een sociaal perspectief. De extra formatie is voor een periode van 3 jaar beschikbaar gesteld (2024 t/m 2026).

Uitvoeringskosten Tozo (23-FP-6.6)
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) was een van de maatregelen van het kabinet om ondernemers te ondersteunen tijdens de coronacrisis.

Geldbalie (23-FP-6.11)
Wij richten een Geldbalie in voor inwoners van Hengelo die in financiële problemen dreigen te komen en/of financiële onrust ervaren. Het betreft een pilot voor de jaren 2024 en 2025.

Vroegsignalering van schulden (23-FP-6.10)
Gelet op de veranderende economische situatie is de verwachting dat er meer financiële problematiek bij inwoners is. Hiervoor moet extra capaciteit ingezet worden, waarvoor wij ook extra middelen van het Rijk hebben ontvangen.

Verhoging subsidieplafond Witgoedregeling
Vanuit de specifieke uitkering Energiearmoede hebben we middelen ontvangen die we specifiek voor onze inwoners in mogen zetten. Deze regeling is onderdeel van een totaalpakket aan opties voor onze inwoners om de volgende stap te kunnen zetten in de verduurzaming van hun woning (zaaknummer 3749085). Met de aanpassing op de bestaande witgoed regeling zetten we in op een hoger energielabel bij vervanging om daarmee het energieverbruik en de energierekening te verlagen.

Transformatiebudget
Om uitvoering te kunnen geven aan het Transformatieplan is een incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de jaren 2023 t/m 2026 (zaaknummer: 3462621).

Toelichting programma 7

Brede spuk GALA (23-FP-7.1)
Voor de periode 2023-2026 zijn de afspraken in het GALA en Sportakkoord II erop gericht om lopende activiteiten in preventief gezondheidsbeleid te continueren en deels nieuwe thema's te kunnen starten. In het kader van gezondheid zijn er diverse thema’s waar incidentele middelen voor zijn ontvangen vanuit de brede SPUK/GALA.

BodemsaneringBodemsaneringskosten in het kader van de Wet bodembescherming (wbb) conform bodembestedingsplan 2022-2025 (zaaknummer: 3330259).

Bodemsanering (ten laste van de reserve)
Bijdrage uit de reserve bodemsanering t.b.v. cofinanciering project Ketelfabriek beschreven in kaderstelling gebiedsontwikkeling Hart van Zuid in 2025 (zaaknummer: 3755425).

Middelen vanuit reserve t.b.v. bestedingsplan duurzaamheid 2023-2026
Onttrekking uit de reserve Duurzaamheid ter dekking van de uitgaven conform bestedingsplan Duurzaamheid 2023-2026 (zaaknummer: 3598092).

Subsidiebijdrage Energie van Hengelo
Voor 2025 zijn middelen ter beschikking gesteld aan de Energiecoöperatie Energie van Hengelo voor huisvesting, doorontwikkeling en verdere professionalisering van de coöperatie. Deze bijdrage wordt gedekt vanuit de reserve Duurzaamheid.

Regeling Doe het zelf
Met deze regeling wordt beoogd om woningeigenaren te stimuleren om zelf te isoleren, waar dat anders niet wordt gedaan of uitbesteed aan een krappe markt (zaaknummer 3749085). Die subsidie wordt gedekt via de SPUK-middelen die wij van het Rijk hebben ontvangen ten behoeve van het Nationaal Isolatie Programma.

Regeling Ontzorgfinanciering
Met deze regeling worden kwetsbare huishoudens in koopwoningen ondersteund bij het nemen van duurzame maatregelen om op korte termijn het energieverbruik en daarmee de energierekening te verlagen (zaaknummer 3749085). De subsidie is voor het isoleren van de woning door geselecteerde aannemers en wordt gedekt via de SPUK-middelen die wij van het Rijk hebben ontvangen voor de aanpak van energiearmoede.

Regeling Zonnepanelen huurders
Met deze regeling wordt beoogd huurders van bestaande woningen in de gemeente Hengelo, met een besteedbaar inkomen van 130% of minder van de geldende bijstandsnorm, te helpen om een zonnestroom installatie te realiseren (zaaknummer 3749085). De subsidie wordt gedekt via de SPUK-middelen die wij van het Rijk hebben ontvangen voor de aanpak van energiearmoede.

Regeling Regel het zelf
Met deze regeling wordt beoogd zo veel mogelijk slecht geïsoleerde woningen te verduurzamen door het treffen van energiebesparende isolatiemaatregelen. De subsidie is beschikbaar voor het laten uitvoeren van één of meer energiebesparende isolatiemaatregelen (zaaknummer 3749085). De subsidie wordt gedekt via de SPUK-middelen die wij van het Rijk hebben ontvangen ten behoeve van het Nationaal Isolatie Programma.

Label-C plicht kantoorpanden (25-NB-7.3)
Eenmalige bijdrage aan de Omgevingsdienst Twente voor toezicht en handhaving op de label-C plicht voor kantoren. Voor 2025 worden deze lasten gedekt vanuit de stelpost Duurzaamheid.

Toelichting programma 8

Goad Ett’n in en um Hengel (24-NB-8.3)
De gemeente Hengelo is vaste deelnemer van LEADER. De bijdrage voor de proceskosten staan dan ook structureel op de begroting. Zodra er een nieuw initiatief binnenkomt en deze “LEADER-waardig” wordt bevonden door de LAG, kijken we op basis van de aanvraag naar een passende wijze van financiering. Voor dit project wordt een incidentele bijdrage van € 25.000 gevraagd verdeeld over 2024 en 2025.

Personeel landelijk gebied (24-NB-8.5)
Voor het landelijk gebied is momenteel geen structurele ambtelijke inzet beschikbaar. Zowel landelijk als provinciaal werd de druk opgevoerd om de doelen voor het landelijk gebied te realiseren. Hierbij werd geen ruimte gelaten aan gemeenten om niet mee te doen. Het Rijk heeft geld beschikbaar gesteld voor de uitrol en uitvoering van het NPLG. Om hiervan een substantieel aandeel aan trekken voor Zuidoost Twente moeten we vanuit Hengelo een proactieve bijdrage leveren. Hierbij werken we nauw samen met onze buurgemeenten. In de begroting 2024 is voor twee jaar 2 fte beschikbaar gesteld voor de inzet op het landelijk gebied.

Bodemsanering (ten laste van de reserve)
Bijdrage uit de reserve bodemsanering t.b.v. cofinanciering project Ketelfabriek beschreven in kaderstelling gebiedsontwikkeling Hart van Zuid in 2025 (zaaknummer: 3755425).

Grondexploitatie (taakveld 8.2)
De incidentele baten en lasten grondexploitaties worden verrekend met de algemene reserve grondexploitatie algemeen. Voor een toelichting wordt verwezen naar de grondexploitaties 2024 (zaaknummer 3755425).

Community aanjager KMS locatie met stimuleringsbudget (24-NB-8.2)
Het inzetten van een "community-aanjager" die de KMS locatie met (tijdelijke) functies gaat activeren, vanuit en in samenhang met de Hengelose Magneet en gericht op het activeren van een community met een mix aan functies. Hierbij hoort ook een stimuleringsbudget voor initiatieven. Deze kosten komen ten laste van de reserve aanjaagbudget talentopgave.

Spoorzone Hengelo Enschede (SHE) (24-NB-8.1) en Spoorzone talentopgave (25-NB-8.3)
Ten behoeve van de toekomstbestendige ontwikkeling van de stad is de verdere vormgeving van de Spoorzone Hengelo-Enschede (SHE) als hart van de toptechnologische regio Twente nodig.

Omgevingswet andere invulling rollen (24-FP-8.3)
De programmanager heeft in 2024 nog een rol als adviseur en in 2025 geen rol meer. De overdracht naar de lijn vragen niet alleen om andere werkwijzen, het is ook van invloed op competenties, vaardigheden en rollen van medewerkers. Wij zien een aantal nieuwe rollen als gevolg van de invoering van de Omgevingswet. Deze worden in 2025 tijdelijk ingevuld.

Invoering wet kwaliteitsborging (23-FP-8.5)
In de Zomernota 2023-2027 is vastgesteld dat de middelen vanuit de gemeentefonds ingezet worden ter dekking van de ambtelijke inzet m.b.t. de wetswijziging kwaliteitsborging en vormgeving van de nieuwe werkwijze voor 2025 en 2026.

Bouwrijp maken Kloosterhof en specifieke uitkering woningbouwimpuls tbv bouwrijp maken Kloosterhof
Het huidige parkeerterrein Kloosterhof maken wij bouwrijp voor toekomstige ontwikkelingen. Hiervoor zetten we onder meer de specifieke uitkering woningbouwimpuls in.

RSIA/ROS Twente (25-NB-8.4)
In het afgelopen jaar is samen met Enschede, Almelo en de provincie Overijssel de Regionale Stedelijke Investerings Agenda (RSIA) opgesteld. Door het Rijk is gereageerd op de RSIA door Twente op te nemen in de contourennota van de Nota Ruimte als gebied waar potentieel een schaalsprong mogelijk is. Hiertoe is door het Rijk ook aangegeven dat zij samen met de regio de RSIA wil vertalen in een verstedelijkingsstrategie. De kosten zijn € 150.000 in 2024 en € 120.000 in 2025. Deze kosten worden gedekt door de reserve aanjaagbudget talentopgave.

Doorontwikkeling VTH samenwerking Twente (24-FP-8.2)
Betreft een financiele bijdrage om de Twentse samenwerking op het gebied van vergunnen, toezicht en handhaving te versterken voor 2025 en 2026.

Kostendekkenheid onderzoek leges (25-NB-8.1)
In de Zomernota 2024-2028 is vastgesteld dat de middelen vanuit de reserve nog uit te voeren werken ingezet worden ter dekking van de externe onderzoekskosten voor de dekkingsgraad van de leges.

Opkoopbescherming (23-NB-8.2)
Via de Zomerbrief 2022-2026 is voor de jaren 2023 t/m 2025 € 70.000 per jaar beschikbaar gesteld. Om een opkoopbescherming in te voeren wordt een Huisvestingsverordening opgesteld waarin de uitgangspunten van deze opkoopbescherming zijn vastgelegd. Ook moet er een vergunningstelsel met ruimte voor handhaving worden ingericht.

Toelichting programma 9

Personeelsbudget (= zonder mutaties Zomernota 2023-2027 en Zomernota 2024-2028)
Dit betreffen tijdelijke medewerkers met einddatum contract, die al eerder zijn besloten dan de personele mutaties vanaf de Zomernota 2023-2027.
De personele incidentele mutaties op basis van de Zomernota's 2023-2027 en 2024-2028 zijn op de betreffende taakvelden geraamd.

Tijdelijke inhuur vastgoedbedrijf (23-FP-9.19)
Inhuur vastgoedbedrijf voor begeleiding en verbetering van bestaande processen (zaaknummer 3072705).

Verkoopresultaat pand Markant
In 2028 is geraamd dat grondexploitatie Marskant wordt afgesloten. Het verkoopresultaat van het pand Markant wordt dan verrekend met de reserve vastgoedbedrijf.

Leegstaande panden (24-FP-9.14)
De kosten van de leegstaande panden worden verrekend met de reserve vastgoedbedrijf.

Aanjaagbudget talentopgave Regionale samenwerking (25-NB-9.2)
De Talentopgave is niet alleen een Hengelose, maar een regionale opgave. De gemeenten Almelo, Enschede, Hengelo vormen het hart van één arbeidsmarkt/daily urban system en willen daarom samen met Twente Board werken aan de talentopgave. We willen onze krachten bundelen en een gunstige omgeving creëren voor groei en succes.

Viering 80 jaar bevrijding
Omdat de 80 jarige viering een lustrum is worden er extra middelen beschikbaar gesteld.

Flankerend beleid energiearmoede - Vroegsignalering Schulden (zie ook 23-FP-6.10); meicirculaire 2023
Gelet op de veranderende economische situatie is de verwachting dat er meer financiële problematiek bij inwoners is. Hiervoor moet extra capaciteit ingezet worden, waarvoor wij ook extra middelen van het Rijk hebben ontvangen.

Jongerenperspectieffonds (JPF) (24-FP-6.11)
De pilot JPF is voorbereid in 2023 en gestart in 2024. Het JPF is een landelijke aanpak en richt zich op de doelgroep jongeren in de leeftijd van 18 tot 27 jaar met problematische schulden en/of problematiek op meerdere levensgebieden. Gedurende een traject van twee jaar worden zij begeleid naar zelfstandigheid zonder schulden.

Projectleiding versterken sociale basis (24-FP-6.11)
Om de ingezette weg voort te zetten om te komen tot een sterke sociale basis in Hengelo, zijn incidenteel benodigde middelen voor invulling van het projectleiderschap in 2025 beschikbaar gesteld.

Wetgeving in het kader van dienstverlening (24-FP-9.7)
De resterende incidentelen POK-middelen voor de jaren 2024-2027 worden ingezet voor projecten ter verbetering van dienstverlening: klachtencoördinatie, implementatie Wmebv en implementatie digitale overheid. Dit doen we naast het voortzetten van het juridisch spreekuur in de bibliotheek (zie programma 6).

Programma Digitale Transformatie (23-NB-9.1)
Wij zien ontwikkelingen aankomen en gaan daar proactief mee aan de slag, samen met bewoners en bedrijven.

Digitalisering van fysieke archieven (23-NB-9.2)
Het is wenselijk en noodzakelijk dat het archief wordt gedigitaliseerd

Software actualisatie w.o. Cloudtransitie 2023-2028 (23-FP-9.15)
De ontwikkelingen op het gebied van software noodzaakt ons om in sommige situaties versneld bestaande oplossingen te vervangen, zodat we kunnen, blijven communiceren met landelijke systemen, (keten)partners en oplossingen operationeel kunnen houden

Invoering WOO (23-NB-9.8)
Er is budget beschikbaar voor de implementatie van Wet Open Overheid een omvangrijke informatiewet met een grote verandercomponent voor de organisatie.

Digital Decade (23-FP-9.10)
De Europese commissie heeft, als onderdeel van de Digital Decade, een aantal wetten ontwikkeld. Hiermee wordt de digitale toekomst van Europa vormgegeven. Deze wetten hebben rechtstreeks impact op onze informatievoorziening. Voor het implementeren van deze wetten zijn investeringen nodig. In de Zomernota zijn hier financiële middelen voor beschikbaar gesteld.

Dienstverlening - basisscenario (23-NB-9.2)
Wij willen dichter bij de mensen staan en werken aan meer vertrouwen tussen de overheid-inwoner.

Bewonersparticipatie en kindinclusie - basisscenario (24-NB-9.3)
Het uitgangspunt in Hengelo is dus dat de inwoner centraal staat hiervoor is een budget voor drie jaar (2024-2026) beschikbaar namelijk Bewonersparticipatie en kindinclusie - basisscenario.

Uitbreiding formatie en budget recruitment (24-NB-9.8)
Om al onze ambities te realiseren onder gelijktijdige handhaving c.q. doorontwikkeling van onze dienstverlening is het van belang dat we de goede mensen binnenhalen en–uiteraard – behouden hier voor is het budget voor recruitment voor 3 jaar (2024-2026) uitgebreid.

Gemeentefonds
De genoemde uitkeringen in het overzicht gelden voor een beperkte periode. Achter het onderwerp in het overzicht staat tot en met welk jaar de incidentele baten worden ontvangen.

Stelposten gemeentefonds
De incidentele middelen die in het gemeentefonds zijn ontvangen zijn nog niet of gedeeltelijk of geheel ingezet op taakvelden. De resterende middelen, die nog niet zijn ingezet, staan nog op stelposten gemeentefonds.

Onvoorzien incidenteel
Dit betreft het jaarlijkse bedrag dat beschikbaar is voor onvoorziene incidentele lasten.

Opties nieuw beleid (college)
Het college mag voor de dekking van voorstellen met een incidenteel karakter beschikken over de post 'Kleine opties incidenteel nieuw beleid'. Deze post is slechts bestemd voor dekking van incidentele kosten kleiner of gelijk aan € 5.000, er geen reguliere dekkingsmiddelen aanwezig zijn binnen het programma en er geen beroep kan worden gedaan op reserves en/of voorzieningen.

Stagevergoeding verhogen en meer stage- en afstudeerplekken (25-NB-9.1 en amendement A01 Zomernota 2024-2028) - talentopgave
De stagevergoeding wordt gebaseerd op 25% van het minimumloon en er zijn meer stage- en afstudeerplekken in 2025 en 2026.

Algemene reserve
De algemene reserve wordt de komende 2 jaren nog ingezet als incidentele dekking voor het transformatiebudget en ingroeipad transformatieplan sociaal domein (zaaknummer 3462621).
Daarnaast zijn er onttrekkingen uit de algemene reserve in 2026 en 2027 op basis van de Zomernota 2023-2027 (zie paragraaf 6.4 in deze Zomernota).
In de Zomernota 2024-2028 zijn er onttrekkingen uit de algemene reserve ter dekking van incidentele lasten in 2026 en 2028 (zie paragraaf 6.4 in deze Zomernota).
De incidentele kosten in 2025 voor de motie Gelden ruimte voor ondernemen (motie M03 Zomernota 2024-2028) worden gedekt uit de algemene reserve.
De incidentele kosten in 2025 en 2026 voor de motie Fonds voor leefbare wijken (motie M15 Zomernota 2024-2028) worden gedekt uit de algemene reserve.
Voor het Integraal Huisvestingsplan onderwijs worden incidentele middelen gestort in de reserve onderwijshuisvesting, die worden aangewend om de voorbereidingskosten van businesscase tot aan het definitief ontwerp te dekken. Deze storting is conform de Zomernota 2023-2027 (23-FP-4.5: scenario 2b).

Reserve aanjaagbudget talentopgave
Op basis van de Zomernota 2024-2028 is er voor de jaarschijf 2025 € 1.635.000 onttrokken uit deze reserve voor voorstellen om meer talenten aan de gemeente te binden. Zie bijlage 8.7 voor een totaaloverzicht.
Voor 2026 wordt er € 120.000 onttrokken uit de reserve voor de verhoging stagevergoeding (amendement A01 Zomernota 2024-2028).

Reserve nog uit te voeren werken
M.b.t. De Stimuleringsregeling Industrieel Erfgoed Hart van Zuid zijn de beschikbare budgetten van 2025 (en 2024) toegevoegd aan deze reserve en conform bestedingsplan over de jaren 2025 t/m 2028 onttrokken. Daarnaast worden er middelen toegevoegd aan de reserve voor veilige steden (24-FP-9.3). De onttrekkingen hebben betrekking op de toestroom asiel inburgering (zaaknummer 3560987), energiearmoede/ vroegsignalering schulden (23-FP-6.10), projectleiding versterking sociale basis en JPFonds (24-FP-6.11), wetgeving i.h.k.v. dienstverlening (24-FP-9.7) en de externe onderzoekskosten voor de dekkingsgraad van de leges (25-NB-8.1).

Reserve bodemsaneringBodemsaneringskosten in het kader van de Wet bodembescherming (wbb) conform bodembestedingsplan 2022-2025 (zaaknummer: 3330259).

Reserve bodemsanering
Bijdrage uit de reserve bodemsanering t.b.v. cofinanciering project Ketelfabriek beschreven in kaderstelling gebiedsontwikkeling Hart van Zuid in 2025 (zaaknummer: 3755425).

Reserve duurzaamheid
Bestedingsplan 2023-2026: Reservemutatie ter dekking voor de volledige uitvoering van het programma Duurzaamheid zoals beschreven in het bestedingsplan Duurzaamheid 2023-2026 (zaaknummer: 3598092)

Subsidiebijdrage Energie van Hengelo: Onttrekking uit de reserve duurzaamheid ten behoeve van de subsidiebijdrage aan de Energiecoöperatie Energie van Hengelo voor huisvesting, doorontwikkeling en verdere professionalisering van de coöperatie.

Stroomopbrengsten Zonneveld Boeldershoek: Betreft de incidentele verwachte overschotten van de stroomopbrengsten van het zonneveld die gedoteerd worden aan de reserve duurzaamheid.

Reserve vastgoedbedrijf
De kosten van de inhuur vastgoedbedrijf (zaaknummer 3.72705 en 23-FP-9.19) en leegstaande panden (24-FP-9.14) worden met de reserve verrekend. In 2028 wordt het verkoopresultaat van het pand Markant aan de reserve toegevoegd.

Algemene reserve grondexploitatie
De incidentele baten en lasten worden verrekend met de reserve. Daarnaast wordt in 2025 de bijdrage verwijderen parkeerplaatsen Kloosterhof en de rentecompensatie grondzaken verrekend met de reserve. Voor een toelichitng wordt verwezen naar de herziening grondexploitaties 2024 (zaaknummer 3755425).

Reserve TOZO
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) was een van de maatregelen van het kabinet om ondernemers te ondersteunen tijdens de coronacrisis (23-FP-6.6).

Reserve onderwijshuisvesting
Ten behoeve van het IHP is de reserve onderwijshuisvesting ingesteld. De toevoegingen en onttrekkingen vinden plaats volgens de Zomernota 2023-2027 (23-FP-4.5).

Reserve Ondernemersfonds
Binnen Hengelo zijn er bedrijventerreinen die verouderd zijn, leegstand kennen en in de levensfase van herstructurering zitten. Deze terreinen kunnen een negatief effect op het vestigingsklimaat hebben en broedplaatsen voor verval vormen. Er is derhalve alle reden om herstructurering ook daadwerkelijk aan te pakken. Er is vier jaar lang € 50.000 beschikbaar voor het vitaal sterk en duurzaam optimaliseren van bedrijventerreinen. De kosten worden gedekt uit de reserve ondernemersfonds.

Reserve vluchtelingen
In 2025 verwachten wij meer te ontvangen dan uit te gaan geven en hebben daarom het saldo 2025 (ruim € 5 miljoen) toegevoegd aan de Reserve Vluchtelingen. Daarnaast ramen wij ook voor 2026, 2027 en 2028 een eerste onttrekking van € 1,5 miljoen. Dit betreft nadrukkelijk een eerste onttrekking vanwege het moeilijk voorspelbare karakter van deze geldstromen. Wij monitoren deze geldstromen actief en stellen bij wanneer nodig.