Leeswijzer
De kaders voor het nieuw beleid en financiën op hoofdlijnen voor de Beleidsbegroting 2026-2029 zijn in de Zomernota 2025-2029 vastgesteld door de gemeenteraad op 9 juli jl. Deze kaders zijn verwerkt in de nu voorliggende Beleidsbegroting. De doorvertaling van de Zomernota 2025-2029 vindt u met name terug in het programmaplan (hoofdstuk 5) en de paragrafen (hoofdstuk 6).
Na de vaststelling van de Zomernota heeft de tijd niet stil gestaan en hebben zich diverse nieuwe ontwikkelingen voorgedaan. De detailuitwerking van de hele begroting is nu ook verwerkt in de voorliggende Beleidsbegroting.
In hoofdstuk 3 wordt kort ingegaan op de beleidsmatige ontwikkelingen, zoals de strategische agenda, talentopgave en nieuw beleid. Daarnaast worden het bijgestelde financieel perspectief na de vaststelling van de Zomernota en de financiële positie van de gemeente Hengelo beschreven. Tevens wordt ingegaan op de risico's, het weerstandsvermogen, de belastingmaatregelen en de begrotingsuitgangspunten.
In hoofdstuk 4 treft u het raadsadvies en het raadsbesluit aan. De Beleidsbegroting bestaat daarna uit de volgende hoofdstukken.
In hoofdstuk 5 behelst het programmaplan.
In paragraaf 5.1 wordt ingegaan op de strategische agenda 'Hengelo in verbinding', waaronder de talentopgave, toekomstbestendige stedelijke ontwikkeling, toekomstbestendig sociaal domein, duurzame inrichting, wijkgerichte aanpak en de inwoner centraal. Dit vormt de kern van de begroting.
In paragraaf 5.2 worden de volgende beleidsprogramma's toegelicht: 1. Veiligheid, 2. Verkeer, vervoer en waterstaat, 3 Economie, 4. Onderwijs, 5. Sport, cultuur en recreatie, 6. Sociaal domein, 7. Volksgezondheid, milieu en duurzaamheid, 8. Volkshuisvesting, leefomgeving en stedelijke vernieuwing en 9. Bestuur en ondersteuning.
Per begrotings-/beleidsprogramma treft u de volgende onderdelen aan:
Welke belangrijke ontwikkelingen zien we voor 2026?
Relevante beleidsnota's
Verbonden partijen
Wat willen we bereiken?
Wat gaan we daarvoor anders doen in 2026?
Wat blijven we doen?
Wat mag het kosten?
Risico's
Bij 'Wat willen we bereiken?' zijn de doelen per programma geformuleerd met daaraan gekoppeld de beleidsindicatoren.
Bij 'Wat gaan we daarvoor anders doen in 2026?' zijn de daarvoor in komend jaar benodigde acties gekoppeld aan de doelen.
Bij 'Wat blijven we doen?' wordt een beschrijving gegeven van de activiteiten, die de gemeente Hengelo al jaarlijks uitvoert.
In 'Wat mag het kosten?' kent elk programma een (op basis van de begrotingsvoorschriften) onderverdeling naar taakvelden. Hierin wordt een financiële toelichting van verschillen > € 50.000 of > 10% van het budget in de jaarschijf 2026 ten opzichte van jaarschijf 2025 gegeven. In de begroting worden ook de fluctuaties in de meerjarenramingen van de baten en/of lasten van taakvelden (groter dan € 50.000 of 10% van het budget) ten opzichte van het eerste begrotingsjaar (2026) toegelicht.
Wijziging Iv3 en de invloed hiervan op de presentatie van de financiële tabellen in programma 6Informatie voor Derden (Iv3) is een informatiesysteem waarin staat welke financiële informatie gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen moeten verstrekken. De afnemers van deze financiële informatie zijn onder meer de financieel toezichthouder, de Europese Unie, het ministerie van BZK en het CBS.
De Iv3 uitvraag op het gebied van o.a. Wmo en jeugd is in 2023 op verzoek van diverse ministeries meer verfijnd. Dit heeft bij gemeenten tot knelpunten geleid, met name bij jeugd. Daarom is gewerkt aan een nieuwe indeling per 2025, waarbij er vooral bij jeugd wijzigingen zijn doorgevoerd. Deze aanpassing betreft een technische aanpassing, die we in Hengelo in de Beleidsbegroting 2025-2028 hebben opgenomen. Deze aanpassing maakt wel dat de cijfers in de kolom saldo rekening 2024 ten opzichte van begroting 2025 en begroting 2026 niet één op één vergelijkbaar zijn.
Van maatwerkvoorzieningen naar basisondersteuning
Door de lokale inkoop van basisondersteuning, die per 1 januari 2025 van start is gegaan, zijn aanzienlijke verschuivingen te zien van kosten tussen de taakvelden in programma 6. Ook dit zorgt ervoor dat de cijfers in de kolom saldo rekening 2025 ten opzichte van begroting 2025 en begroting 2026 niet één op één vergelijkbaar zijn.
In hoofdstuk 6 staan de door het Rijk voorgeschreven verplichte paragrafen. De paragrafen geven een dwarsdoorsnede van de begroting op specifieke onderwerpen, zoals het weerstandsvermogen en risicobeheersing, het grondbeleid, het onderhoud van kapitaalgoederen en de lokale heffingen.
Aan de verplichte paragrafen hebben we de niet verplichte paragraaf Subsidies toegevoegd.
Hoofdstuk 7 geeft een totaaloverzicht van lasten en baten, een overzicht van lasten en baten per programma, de incidentele baten en lasten per programma en een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen.
In hoofdstuk 8 worden alle bijlagen weergegeven, waaronder de baten en lasten per taakveld, de overzichten van de reserves en voorzieningen, de verbonden partijen, het meerjarig investeringsoverzicht, de tarieven voor de huur van sportaccommodaties, de begrippen- en afkortingenlijst en de verplichte kengetallen van de landelijke website 'waarstaatjegemeente'.
Wisselingen portefeuillehouders
Bij het opstellen van de Beleidsbegroting was net bekend, dat Annemieke Traag de opvolger zal worden van Claudio Bruggink. Haar naam vindt u al terug in de overzichten.
Daarnaast is net bekend dat wethouder Steen per 6 oktober vertrekt als wethouder. Haar naam vindt u vooralsnog wel terug in de overzichten totdat bekend is wie de nieuwe wethouder wordt.